Дуальды оқыту жүйесі бойынша білім беру бағдарламаларын әзірлеу Абай облысының білім басқармасы

«IT және жаңа технологиялар жоғары колледжі» КМҚК жұмыс беруші кәсіпорындармен бірлесе отырып
1. Кіріспе
Дуальды оқыту жүйесін дамыту – өндірістік міндеттерді шеше алатын кадрларды даярлаудағы негізгі басымдықтардың бірі. Колледжде теориялық білім мен кәсіпорындарда практикалық дағдыларды қатар меңгеру студенттерге қолданбалы дағдыларды қалыптастыруға және кәсіби ортаға жылдам бейімделуге мүмкіндік береді. IT-колледждер мамандарды даярлауда заманауи тәсілдерді белсенді түрде енгізуде, олардың бірі – дуальды оқыту, яғни колледждегі теориялық сабақтар мен IT-компаниялар мен кәсіпорындар базасындағы практикалық қызметті біріктіру.

2. Бағдарламаның мақсаты
Жұмыс берушілердің өзекті қажеттіліктерін ескере отырып, студенттерді сапалы даярлау моделін жасау, мұнда практикалық дағдылардың кемінде 60%-ы нақты өндірістік жағдайда қалыптасады.

3. Негізгі міндеттер

• • Білім беру бағдарламаларының мазмұнын қалыптастыруға кәсіпорындарды тарту;

• • Колледж бен салалық ұйымдар арасындағы әріптестікті нығайту;

• • Кәсіби стандарттар мен оқу жоспарлары арасындағы алшақтықты азайту;

• • Студенттерді нақты өндірістік функцияларға дайындау.

IT-компаниялармен ынтымақтастықтың форматтары:
1. Дуальды оқыту
Студенттер теориялық бөлімді колледжде өтеді, кейін білімдерін серіктес компанияларда 2–3 күн бойы бекітеді.
➤ Мысал: жұмыс берушілердің қатысуымен жасалған бірлескен оқу жоспарлары.

2. Өндірістік тәжірибе мен тағылымдамалар
IT-компанияларда үнемі өтіп тұратын тағылымдамалар студенттерге нақты жобаларда жұмыс істеу тәжірибесін береді.
➤ Мысал: веб-сайттар мен қосымшалар әзірлеу, техникалық қолдау көрсету және т.б.

3. Менторлық және жобалық жұмыс
Бизнестің өкілдері студенттерге тәлімгерлік жасап, стартаптар мен хакатондарға қолдау көрсетеді.
➤ Мысал: IT-компаниялардың мамандары студенттік командаларға жетекшілік етіп, кодты тексереді және кері байланыс береді.

4. Бірлескен зертханалар мен технопарктер
Кейбір колледждер серіктестердің қолдауымен өз базасында заманауи зертханалар ашуда.
➤ Мысал: киберқауіпсіздік, AR/VR, робототехника зертханалары.

Студенттер үшін артықшылықтар:

• • Оқу барысында өндірістік тәжірибе жинау;

• • Корпоративтік мәдениет пен саланың талаптарымен танысу;

• • Диплом алғаннан кейін немесе оқу барысында жұмысқа орналасу мүмкіндігі;

• • Soft-skills дамыту және командада жұмыс істеу дағдылары.

Компаниялар үшін артықшылықтар:

• • Болашақ мамандарды өзіне бейімдеп даярлау;

• • Жаңа қызметкерлерді бейімдеуге кететін шығынды азайту;

• • Білім беру бағдарламаларын қалыптастыруға қатысу.

4. Дуальды оқыту салалары мен серіктес ұйымдар

Дайындық бағыты	Серіктес кәсіпорын	Қызмет түрі
Цифрлық техника	«Шүлбі ГЭС» ЖШС, «Цемент зауыты» ЖШС	Автоматтандыру, цифрлық басқару жүйелері, телемеханика
Медициналық техника	«Семей қаласының №7 емханасы» ШЖҚ КМК	Медициналық және диагностикалық жабдықты қызмет көрсету және баптау
Пошта байланысы	«Қазпочта» АҚ, Семей филиалы	Логистика, сұрыптау, пошталық процестерді IT-қолдау

5. Бағдарламаны іске асыру кезеңдері

1-кезең: Дайындық және келісу

• • Ұйымдармен дуальды оқыту туралы келісімдерге қол қою;

• • Жұмыс берушілерге қажетті құзыреттерді бірлесіп анықтау;

• • Оқу жүктемесін бөлу және оқу кестесін қалыптастыру.

2-кезең: Бағдарламалар мазмұнын әзірлеу

• • Кәсіпорынның ерекшеліктерін ескере отырып, жұмыс оқу жоспарларын түзету;

• • Бірлескен модульдерді әзірлеу: практикумдар, зертханалық және өндірістік тапсырмалар;

• • Кәсіпорын тарапынан тәлімгерлерді даярлау.

3-кезең: Оқыту және сүйемелдеу

• • Студенттерді кесте бойынша тағылымдама мен өндірістік тәжірибеге жіберу;

• • Тәжірибе күнделіктерін, есептерді, фото және видео есептерді жүргізу;

• • Студенттерге кәсіпорын өкілдері тарапынан кеңес беру.

4-кезең: Бағалау және кері байланыс

• • Білім мен дағдыларды аралық және қорытынды бақылау;

• • Жұмыс берушілердің қатысуымен студенттерді бірлесіп аттестаттау;

• • Пікір жинау және бағдарламаны жетілдіру.

6. Күтілетін нәтижелер

• • Студенттердің нақты жұмыс орнында тәжірибе алуы;

• • Бітірушілерді бейімдеу кезеңінің қысқаруы;

• • Мамандық бойынша жұмысқа орналасу деңгейінің артуы;

• • Нақты салалардың талаптарына сәйкес мамандарды даярлау.

7. Қорытынды
«IT және жаңа технологиялар жоғары колледжі» КМҚК-нің «Шүлбі ГЭС» ЖШС, «Қазпочта» АҚ және «Семей қаласының №7 емханасы» сынды кәсіпорындармен бірлесе отырып дуальды оқытуды жүзеге асыруы — білім мен өндіріс арасындағы берік байланысты орнатудың маңызды қадамы. Бұл Қазақстанда цифрландыру мен сервис экономикасының дамуы жағдайында тиімді жұмыс істей алатын заманауи, бәсекеге қабілетті кадрларды даярлаудағы маңызды бағыт.

Дуальды оқытуды іске асыру бойынша өткізілген іс-шаралар мен дөңгелек үстелдер туралы ақпарат

КМҚК «IT және жаңа технологиялар жоғары колледжі»

КМҚК «IT және жаңа технологиялар жоғары колледжі» өңірде дуальды оқытуды дамытуға белсенді қатысып, студенттердің теориялық даярлығын кәсіпорындардағы практикалық оқытумен ұштастыруда. 2024 жылғы 27 қыркүйекте «Мектеп – Колледж – Кәсіпорын» тақырыбында дөңгелек үстел өткізілді. Іс-шара барысында мектеп оқушыларының кәсіби бағдарын ұйымдастыру, оқу үдерісін жоспарлау, оқу және өндірістік практикаларды өткізу, дуальды оқытуды енгізу, сондай-ақ әлеуметтік серіктес кәсіпорындар базасында студенттерді жұмысқа орналастыру мәселелері талқыланды.

20 ақпанда «IT және жаңа технологиялар жоғары колледжі» КМҚК дуальды оқыту бойынша «DemoDay» өткізді

Іс шараның негізгі мақсаты

Колледжде дуальды оқыту моделін іске асыру нәтижелерін таныстыру.
Колледж бен серіктес кәсіпорындар арасындағы өзара іс-қимылды күшейту.
Студенттер мен оқытушылардың тәжірибеге бағытталған оқыту мүмкіндіктері туралы хабардарлығын арттыру.
Дуальды білім беруді енгізу процесінде сын-қатерлер мен шешімдерді талқылау.

Іс-шараға қатысушылар

Колледж басшылығы мен оқытушылары
It-саланың серіктес компанияларының өкілдері
Дуальды бағдарламалардың студенттері
Білім басқармасының өкілдері
Басқа колледждер мен білім беру ұйымдарының қонақтары

Программа бағдарламаның негізгі тұтастары

Кәсіпорын өкілдерінің сөз сөйлеуі
— Колледжмен нақты қарым-қатынас мысалдары
— Дуальды формат шеңберінде студенттердің дайындық деңгейін бағалау
Студенттердің презентациялары
— Тәжірибе барысында орындалған жобаларды көрсету
— Кәсіпорындардағы тағылымдама және жұмыс туралы пікірлер
Дөңгелек үстел
— Мәселелерді талқылау:
оқу жоспарларын бейімдеу;
студенттерді ынталандыру;
бағдарламаларды әзірлеуге кәсіпорындардың қатысуы.
Ынтымақтастық туралы жаңа меморандумдарға қол қою

Нәтижелер мен жоспарлар

Серіктес компаниялардың көбеюі.
Дуальды оқытуды жүзеге асыратын мамандықтар тізімін кеңейту.
Бірлескен біліктілікті арттыру курстарын ұйымдастыру.
Студенттік тәжірибені бақылау мен қолдаудың жаңа цифрлық құралдарын енгізу.

2025 жылдың ақпан айында бітіруші топ студенттерінің GEO id кәсіпорын өкілдерімен кездесуі өткізілді.